Wczesne Wspomaganie Rozwoju.
W zależności od potrzeb dzieci proponujemy zajęcia indywidualne: terapię pedagogiczną, zajęcia z integracji sensorycznej, zajęcia logopedyczne lub w małych grupach: trening umiejętności społecznych, zajęcia prowadzone metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, zajęcia z rytmiki i inne zgdone z zaleceniami opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka.
W ramach WWR obejmujemy opieką również rodziców, udzielamy instruktażu i porad, w jaki sposób pracować z dzieckiem w domu. W miarę możliwości organizujemy szkolenia i kursy dla rodziców.
Sensoplastyka®
Sensoplastyka®, czyli edukacja sensoryczno-plastyczna od pierwszych chwil życia wpływa na optymalny rozwój całego organizmu. Stymulując receptory wpływamy na rozwój połączeń nerwowych w mózgu. Im jest ich więcej tym „łatwiej” nam się myśli, tym sprawniej przebiegają wszelkie procesy analizy i syntezy w umyśle zarówno małego dziecka jak i osób dorosłych.
Plastyka sensoryczna wprowadza nas w świat zapachów, faktur i kolorów. Dzięki użyciu łatwo dostępnych produktów spożywczych i pełnej palety barw, rozwija kreatywność i twórcze myślenie poprzez pobudzanie wszystkich zmysłów, takich jak: węch, smak, zapach, słuch, wzrok i dotyk. Stymulując receptory wpływamy na ilość i rozwój połączeń nerwowych w mózgu. Więcej połączeń w mózgu tym łatwiej się myśli ☺
Dzięki kolorowej stymulacji wpływamy na wiele aspektów rozwoju dzieci: wspieramy rozwój zmysłów, wspomagamy budowanie ich świadomości ciała i przestrzeni, dbamy o usprawnienie ruchowe, wpływamy na rozwój mowy (ośrodki w mózgu odpowiedzialne za mowę są usytuowane blisko ośrodków odpowiadających za małą motorykę – czyli pracę dłoni), poprzez wspólne działania pogłębiamy nasz kontakt emocjonalny z dziećmi, budujemy w ten sposób ich poczucie bezpieczeństwa, wspieramy rozwój poznawczy – pokazujemy proces przemian substancji oraz związki przyczynowo – skutkowe.
Cechą zajęć Sensoplastycznych® jest „przemiana”. Dzieci mają okazję obserwować np. jak materiał, który jest suchy i sypki zmienia się w mokry i kleisty, a następnie w miękki i stały. Nabywają w ten sposób wiedzę na temat związków przyczynowo- skutkowych. Poznają sposoby przemiany jednych rzeczy w drugie i jednocześnie trenują kompetencję elastyczności i przystosowywania się do zmian.
Metoda Dobrego Startu.
Założeniem Metody Dobrego Startu jest jednoczesne rozwijanie funkcji językowych, funkcji spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych, kinestetycznych (czucie ruchu) i motorycznych oraz współdziałania między tymi funkcjami czyli integracji percepcyjno- motorycznej. Są to funkcje leżące u podstaw złożonych czynności czytania i pisania. Usprawnianie tych funkcji wskazane jest dla dzieci przygotowujących się do nauki czytania i pisania, natomiast niezbędne jest dla dzieci, u których występują opóźnienia rozwoju tych funkcji. Oddziałuje ona korzystnie również na sferę poza intelektualną (procesy emocjonalne i zachowania społeczne) oraz na rozwój mowy.
Podczas zajęć używane są atrakcyjne i różnorodne pomoce oddziałujące na wszystkie zmysły np. do zajęć wprowadzających: konkretne przedmioty związane z treścią piosenki, obrazek objaśniający treść piosenki; do ćwiczeń ruchowo – słuchowych: woreczki i wałeczki wypełnione ziarnem, kaszą, grochem, sznurki, gumy, wstążki, szarfy, balony, chusteczki, gazety, instrumenty muzyczne lub przedmioty, które mogą je zastąpić, np.: plastikowe butelki, kubki i pokrywki z naciągniętą gumką recepturową; do ćwiczeń ruchowo – słuchowo – wzrokowych: wzór narysowany grubym mazakiem na kartce lub wykonany z materiału o wyrazistej fakturze, taca z kaszą manną, tablica i kreda, arkusz papieru pakowego, kartka z bloku rysunkowego formatu A 4 oraz zeszyt czysty i zeszyt w linie, różne narzędzia: mazaki różnej grubości, kredki woskowe, ołówek, pędzel, długopis, karty do ćwiczeń.
Program zajęć prowadzonych MDS jest dostosowany do możliwości i potrzeb dzieci, z którymi pracujemy. Dlatego jest inny dla różnych grup dzieci o odmiennych potrzebach edukacyjnych.
Pracujemy w oparciu o profesjonalne programy tj „Piosenki i rysunki” dla najmłodszych i kolejno według stopnia trudności „Piosenki i znaki”, „Piosenki na literki”, „Od piosenki do literki-część 1”, „Od piosenki do literki-część 2”.
Terapia Snoezelen.
Świat wokół nas jest mieszaniną światła, zapachów, rzeczy, które można poznawać za pomocą zmysłów: dotyku, wzroku, słuchu, węchu i smaku.
Terapia Snoezelen odbywa się w Sali Doświadczania Świata i dobierana jest indywidualnie do potrzeb dziecka. W takiej Sali dziecko ma wolność wyboru bodźców, których w danym momencie najbardziej potrzebuje.
Poznawanie odbywa się poprzez zmysły, dzięki czemu dostarczane do układu nerwowego informacje wpływają bardzo pozytywnie na pamięć, koncentrację, naukę a przede wszystkim na chęć podejmowania aktywności, działań.
Dzięki takiej wielozmysłowej terapii osoby z niej korzystające na nowo postrzegają świat, bardziej spontanicznie i osobiście, ponieważ sala ta to świat przeżyć, w którym dziecko czuje się dobrze, ma swobodę i możliwość wyboru bodźców oraz czasu koncentrowania się na nich.
Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne
Metoda Ruchu Rozwijającego opracowana została przez Weronikę Sherborne i wywodzi się z naturalnych zabaw ruchowych dzieci z rodzicami zwanych popularnie baraszkowaniem. Główną jej ideą jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem wspomagania rozwoju psychoruchowego dziecka i terapii zaburzeń tego rozwoju. Genialność metody Weroniki Sherborne polega na jej prostocie i naturalności. Celem metody jest doświadczenie przez dzieci ruchu, kontaktu fizycznego i emocjonalnego.
Poprzez stosowanie metody Ruchu Rozwijającego wspomagamy rozwój emocjonalny dziecka, rozwijamy świadomość schematu ciała oraz integrujemy poszczególne jego części, rozwijamy również orientację przestrzenną. Wspomagamy także rozwój poczucia bezpieczeństwa, zaufania, pewności siebie, wiary we własne siły i możliwości. Kształtujemy pozytywne relacje z otoczeniem, partnerem w zabawie, bliskimi. Dążymy do rozwoju własnej inwencji, inicjatywy, spontaniczności.
Prowadzenie terapii tą metodą w pracy z osobami autystycznymi jest efektywne i przynosi najlepsze efekty w rozwoju funkcji społecznych i poznawczych. Jest to metoda szczególnie zalecana do pracy z dziećmi autystycznymi, jej uniwersalność polega na możliwości jej modyfikowania i dostosowywania do aktualnych potrzeb i możliwości rozwojowych osób poddanych terapii. W naszym Ośrodku zajęcia prowadzone tą metodą w grupach przedszkolnych cieszą się dużym zainteresowaniem uczestników.
Program Aktywności Ruchowej M. i CH. Knillów.
Podstawowym założeniem tej metody jest fakt, iż dotyk dla rozwoju człowieka jest niezwykle ważny. Przez kontakt fizyczny rozwijają się pierwsze ludzkie emocje i nawiązany zostaje kontakt z otaczającym światem. Kontakt fizyczny ma ogromny wpływ na rozwój dziecka, jego zdrowie, aktywność i komunikację z otoczeniem, a także pewność siebie i poczucie własnej wartości.
W tej metodzie ważną rolę odgrywa ruch, ponieważ ruchy powolne i rytmiczne zmniejszają stopień pobudzenia dzieci, a ruchy nagłe i szybkie sprawiają, że pobudzenie wzrasta. Podstawowym źródłem kontaktu są ręce, które przekazują pozytywne nastawienie i dają poczucie bezpieczeństwa.
Celem nadrzędnym zajęć jest rozwijanie świadomości i wrażliwości dzieci na wzajemne kontakty, sygnały i reakcje.
Niezwykle ważnym elementem tej metody jest muzyka specjalnie dostosowana do poszczególnych programów, towarzyszy wykonywanym czynnościom w sposób nieodłączny
przez cały czas trwania zajęć. Muzyka zwiększa i stymuluje uwagę dziecka, kieruje nią i motywuje do określonej aktywności. Muzyka podpowiada dziecku jaki będzie kolejny wykonany przez nie ruch.
Proponowane przez Knillów programy, rozwijają kontakt społeczny, ruch, a równocześnie są formą zabawy dla podopiecznych. Dają podstawy rozwoju i rozumienia języka ciała. Dzieci nabywają wiedzę o sobie i stosują ją w praktyce. Ćwiczenia pozwalają na rozwijanie świadomości własnego ciała, oraz pozwalają na coraz lepszą kontrolę nad ruchami, co ułatwia komunikację z otoczeniem.
Programy można stosować w każdym wieku, a ich poziom należy dostosować do poziomu rozwoju intelektualnego, oraz rodzaju niepełnosprawności fizycznej.
Terapia logopedyczna – PECS
Zaburzenia mowy i komunikacji są jedną z bardziej charakterystycznych cech występujących w autyzmie i dotyczących zarówno mowy biernej jak i czynnej. Rozwój mowy jest zależny od prawidłowego rozwoju fizycznego, psychicznego i ruchowego oraz sprawności analizatorów słuchowych, wzrokowych i kinestetycznych. Nie należy tworzyć uniwersalnych planów terapii, ponieważ każde dziecko jest inne i niepowtarzalne, ta zasada w szczególności odnosi się do dzieci z autyzmem, które wymagają innych form pracy i motywacji.
Dużą wagę w trakcie procesu rozwoju mowy i komunikacji przywiązujemy do motywacji dziecka. Dlatego dużo uwagi poświęcamy poznaniu dziecka, wypracowaniu pola wspólnej uwagi, szukaniu sposobów i technik ułatwiających nam rozwój mowy i komunikacji. Korzystamy z metod alternatywnych, wśród których wiodącą stała się metoda PECS (Picture Exchange Communication System).
Metoda PECS promuje komunikację funkcjonalną w różnorodnych sytuacjach społecznych. Sesja PECS rozpoczyna się od nauczenia dziecka podawania obrazka przedstawiającego pożądaną rzecz „partnerowi komunikacyjnemu”, który uznaje tę inicjację jako prośbę. Metoda umożliwia skuteczną wymianę informacji od spontanicznego wyrażania próśb aż do rozwijania umiejętności budowania zdań. W bardziej zaawansowanych fazach naucza się odpowiadania na pytania i komentowania.
Założenia metody PECS bazują na zasadach stosowanej analizy zachowania. Zachowania komunikacyjne są systematycznie nauczane za pomocą stosowania procedur podpowiadania (i ich wycofywania) oraz strategii wzmacniania.
W metodzie PECS wyróżnia się 6 faz, nie są stosowane podpowiedzi słowne, które eliminują w znaczącym stopniu uzależnienie się od nich w toku nauczania.
PECS przeznaczony jest dla osób w każdym wieku posiadających rozmaite trudności komunikacyjne, poznawcze i fizyczne. Rozwijanie komunikacji poprzez PECS ma duży wpływ na rozwój niezależnej mowy czynnej oraz wykształcenie efektywnej komunikacji funkcjonalnej, która jest natychmiastowo użyteczna.
Integracja sensoryczna.
O zaburzeniach integracji sensorycznej mówimy, gdy informacje docierające do mózgu nie są właściwie przetworzone w efekcie, czego pojawiają się zaburzenia percepcji, umiejętności bawienia się, uczenia, zachowania, samoobsługi oraz zdolności ruchowych.
Integracja sensoryczna to proces organizujący informacje płynące ze środowiska zewnętrznego i ciała, tak by mogły być użyte do celowego działania. W każdej chwili naszego istnienia mózg otrzymuje niezliczone ilości informacji pochodzące ze zmysłu węchu, smaku, wzroku, słuchu, dotyku, ruchu.
Gdy informacje płyną w prawidłowej organizacji, mózg może ich używać do formowania percepcji, zachowania się czy uczenia. Adekwatna integracja tych wrażeń jest podstawą normalnego uczenia się.
Jeżeli natomiast, informacje nie przepływają prawidłowo, wówczas mówimy o zaburzeniach integracji sensorycznej.
W przypadku, gdy terapeuta stwierdzi u dziecka trudności sensoryczne, przeprowadzana jest terapia, której celem jest dostarczenie dziecku kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych poprzez różnorodne ćwiczenia.
Terapia Integracji Sensorycznej odbywa się pod kierunkiem certyfikowanego terapeuty w specjalnie przygotowanej do tego celu sali, wyposażonej w specjalistyczny sprzęt. Dziecko pod okiem terapeuty , po dokonaniu wcześniejszej diagnozy, wykonuje odpowiednio dobrany dla niego zestaw ćwiczeń i zadań, który w trakcie terapii wraz z obserwacją postępów i reakcji dziecka jest poddawany modyfikacjom.
Stosowana Analiza Zachowania .
Stosowana Analiza Zachowania jest metodą naukową, opierającą się na obserwacji i rejestrowaniu zachowań związanych z funkcjonowaniem danej osoby. Celem jest rozwijanie zachowań deficytowych: np.nieprawidlowa mowa, brak naśladowania lub redukowanie zachowań, których jest w nadmiarze np.bunty, stymulacje itp.
Podstawowym celem terapeutycznym jest kształtowanie u dziecka jak największej ilości zachowań adaptacyjnych, które rozwiną jego niezależność i umożliwią mu efektywne funkcjonowanie w środowisku .Również zmniejszenie zachowań zakłócających proces nauki oraz utrzymanie efektów w terapii w czasie. Możliwie staje się to poprzez zastosowanie takich metod i technik jak: systemy motywacyjne, kształtowanie, generalizacja, uczenie w odrębnych próbach i uczenie incydentalne, plany aktywności, łańcuchy zachowań.
W naszym Przedszkolu bazujemy na rozwijaniu zachowań pożądanych u osób z autyzmem poprzez tworzenie systemów wzmocnień, systemów motywacyjnych. Pracujemy w oparciu o system i gospodarkę żetonową, tworzymy albumy , plany aktywności,
Fizjoterapia. Terapia ruchowa.
Prawidłowo prowadzona fizjoterapia połączona z terapią ruchową stanowi ważną formę pomocy dla osób z autyzmem. Metody stosowane w fizjoterapii zalicza się do tzw. naturalnych metod leczniczych, ponieważ z jednej strony stanowią naturalny składnik środowiska zewnętrznego, a z drugiej działają na naturalne mechanizmy równowagi biologicznej organizmu.
Prowadzimy zajęcia ruchowe, podczas których Fizjoterapeuta zwraca szczególna uwagę na utrzymanie prawidłowej postawy ciała, korygowaniu wad postawy, dostarczeniu odpowiednich bodźców ruchowych, dotykowych, by jak najbardziej wpływać na rozwój świadomości ciała osoby z autyzmem i rozwijać umiejętności planowania motorycznego. Osiągamy to poprzez stosowanie różnych form masażu, a także ćwiczeń czynnych i biernych. Prowadzimy zajęcia z podziałem na grupy wiekowe, tak by stosowane ćwiczenia miały jak najbardziej optymalny wpływ na rozwój motoryki małej i dużej każdego z uczestników oraz koordynacji wzrokowo – ruchowej.
Terapia ręki.
Dotyk jest jednym z najważniejszych zmysłów. Od pierwszych tygodni życia stanowi możliwość poznania zarówno drugiej osoby jak i przedmiotów oraz otoczenia..
Terapia ręki dostarcza wiele wrażeń dotykowych, pozwala na poznanie i identyfikowanie różnych kształtów i struktur, zdobywanie umiejętności wykonywania precyzyjnych ruchów dłoni i palców, co w konsekwencji prowadzi do usprawniania motoryki małej.
Sprawność rąk jest również bardzo ważna w rozwoju mowy, bowiem kiedy stymulujemy rozwój motoryki poprzez gry i zabawy paluszkowe, wpływamy pozytywnie na rozwój mowy i języka.
Terapia Ręki obejmuje :
• kompleksową diagnozę sprawności ręki, umiejętności manualnych oraz grafomotorycznych, ustalenie czynników, które zaburzają jej pracę ( jest bardzo wiele czynników wpływających na trudności w rozwoju małej motoryki),
• skonstruowanie programu terapeutycznego,
• opracowanie zestawu ćwiczeń domowych dobranych indywidualnie do możliwości i potrzeb dziecka,
• zajęcia terapeutyczne.
Arteterapia .
Ta atrakcyjna forma terapii wprowadza w dobry nastrój i przynosi odprężenie. Dostarcza także silnych pozytywnych wrażeń zmysłowych i doznań emocjonalnych, daje dzieciom z autyzmem radość tworzenia, dotykania, manipulowania, oglądania, oraz co za tym idzie, doświadczania świata zewnętrznego za pomocą różnych zmysłów. Dodatkowo, dziecko poprzez wykonywanie rozmaitych czynności doskonali swoje umiejętności manualne oraz ruchowe.
Bardzo ważne podczas tego typu zajęć jest stworzenie właściwej atmosfery, która pozwoli dziecku poczuć się bezpiecznie, która sprawi ,że będzie czuło się ono w pełni akceptowane i dowartościowane. W takiej atmosferze pracy dziecko autystyczne jest w stanie otworzyć się, przełamać swoje zahamowania i cieszyć się widząc efekty swojej pracy.
Uczestnictwo w takich zajęciach powinno być pozytywnym przeżyciem, ponieważ ich celem nie jest stworzenie pięknego dzieła sztuki , ale przede wszystkim użycie różnych form sztuki, tak by uzyskać odprężenie i poczuć radość z własnej twórczości.
Podczas zabaw plastycznych z dzieckiem ważne jest aby zapewnić mu możliwość swobodnej, twórczej wypowiedzi. Nie wolno ingerować w kompozycje dziecka, bo najważniejszy jest sam proces tworzenia, a nie wartość wytworu plastycznego. Nie wolno narzucać tempa pracy i trzeba pamiętać o wyeksponowaniu prac po ich zakończeniu, daje to dziecku wiele satysfakcji i przekonuje o poważnym traktowaniu jego wysiłku.
Praca z żywiołami.
Najsilniejszymi elementami stymulującymi zachowania dzieci, pobudzającymi ich aktywność są żywioły: ziemia, ogień, powietrze i woda. Praca z żywiołami ma na celu pobudzanie aktywności naszych uczniów oraz stymulację wielozmysłową.
Ta forma terapii jest powiązana z porami roku. Każdej porze roku przyporządkowany jest jeden żywioł: wiosna-ziemia, lato-ogień, jesień-wiatr, zima-woda. Odczuwanie tych czterech żywiołów dzieci autystyczne mają często zakłócone lub uniemożliwione. Ta forma terapii ma pobudzić aktywność dzieci i dostarczyć im nowych odczuwalnych bodźców i doznań. To właśnie przyroda dostarcza naszym zmysłom wielu doznań oraz niezliczone ilości wspaniałych pomocy dydaktycznych np. kasztany, kwiaty, piórka, piasek i wiele innych które wykorzystujemy w pracy terapeutycznej podczas zajęć z żywiołami.
„Praca z żywiołami” jest bardzo atrakcyjną formą zajęć terapeutycznych dla dzieci autystycznych. Obserwując dzieci podczas zajęć w Ośrodku zauważamy jak pewniej i czynniej uczestniczą na każdych kolejnych zajęciach, które są dla nich źródłem intensywnych doznań zmysłowych, ale również wspaniałą zabawą.
Stymulacja polisensoryczna.
Jest metodą, którą określamy jako stymulację polisensoryczną, czyli wielozmysłową, obejmującą swym zasięgiem dotyk, wzrok, słuch, węch i smak. Proponowane oddziaływania na zmysły mają je aktywizować i podkreślać zmiany zachodzące w przyrodzie.
W czasie trwania „Porannego kręgu”, terapeuta musi stworzyć atmosferę, która przyniesie poczucie bezpieczeństwa, radość i zadowolenie. Dlatego też konieczne jest stworzenie odpowiedniego klimatu, temu właśnie służy utworzenie kręgu, ciepły nastrój panujący w pomieszczeniu, zapalona świeca, znajomy zapach. Stosowanie różnorodnych bodźców jest tylko środkiem do celu, jakim jest spotkanie nauczyciela i ucznia oraz uczniów ze sobą nawzajem. Spotkanie, którego istotą jest budowanie zaufania i poczucia bezpieczeństwa. Dzieci siedząc w kręgu widzą się wzajemnie, są na tych samych równych prawach i zasadach. Obserwują się, swoje twarze, swoje zachowanie co pozwala im na komunikowanie się z jednoczesnym przekazywaniem swoich emocji, swojego nastroju. W ten oto sposób dzieci nawiązują ze sobą kontakt wzrokowy czy dotykowy oraz kształtują umiejętności współdziałania w grupie.
Podstawą tworzenia programu „Porannego kręgu” jest świat przyrody. Ten świat jest źródłem symboli podstawowych: żywiołów, barw, zapachów, smaków, wrażeń dotykowych i termicznych. Wprowadzamy pory roku poprzez odpowiedni rytuał, którego reguły są dobrze znane dzieciom, bo wprowadzane na początku roku i powtarzane każdego dnia. Organizując „Poranny krąg”, nauczyciel nie zamierza czymkolwiek zastąpić bodźców płynących wprost ze świata natury. Są one dla niego tylko inspiracją do pracy z dzieckiem.
W porannym kręgu niwelujemy niepewność, zagrożenie a wprowadzamy poczucie bezpieczeństwa. Spotkania Porannego Kręgu nie ograniczają się jedynie do zapewnienia dobrej zabawy. Zawierają duży ładunek terapeutyczny, wzbudzają motywację do komunikowania się, pozytywnie oddziałują na emocje i uczucia naszych podopiecznych.
Muzykoterapia.
Aby stworzyć efektywny program zajęć muzykoterapii, staramy się wziąć pod uwagę wiele różnych czynników. Przede wszystkim dopasowujemy charakter i formę zajęć do indywidualnych potrzeb i preferencji dziecka. Nie istnieje żaden uniwersalny program zajęć muzykoterapii, odpowiedni dla wszystkich dzieci. Dobieramy odpowiednie instrumenty, rodzaje muzyki i zabawy muzyczne tak, aby program zajęć współgrał z programem edukacyjnym naszych uczniów, na przykład nawiązując do niego tematyką i stanowiąc jego uzupełnienie. Pracujemy na instrumentach perkusyjnych, klawiszowych i strunowych. Zajęcia wykorzystują elementy metody ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne, rytmikę, instrumentalistykę, metodę werbo – tonalną, instrumentarium Orffa, oraz elementy terapii sensorycznej i relaksacji .
Zajęcia polega na prowadzeniu ćwiczeń rytmizujących, aktywizujących i relaksacyjnych, stymulowanych odpowiednio dobranymi utworami muzycznymi. Muzyka mobilizuje do ruchu, pozwala odreagować napięcia, uspokaja i odpręża, ale także relaksuje i zachęca do odpoczynku. Ćwiczenia te sprzyjają integracji i nawiązaniu lepszego kontaktu z rówieśnikami, dzięki czemu muzykoterapia pełni funkcję terapeutyczną.
Dogoterapia.
Kilkuletnie doświadczenie w pracy z autystami, pozwala nam wykorzystywać kontakt z psem do przełamywania barier w komunikacji i oporu wobec zwierząt. Uczestnicy zajęć mogą przyzwyczaić się do kontaktu z psem, wykonywania podstawowych czynności pielęgnacyjnych, takich jak pojenie, karmienie i czesanie. Ponadto, dzieci i młodzież uczą się komunikować z psem za pomocą komend słownych i wzrokowych, co zwiększa ich poczucie bezpieczeństwa, ponieważ nieprzewidywalny dotychczas pies staje się kompanem wspólnych gier i zabaw.
Psy pracujące w terapii dzieci i młodzieży z autyzmem są świetnie wyszkolone, spełniają niezwykle wysokie wymagania dotyczące socjalizacji, reakcji na nieoczekiwane zachowanie uczestników zajęć dlatego, podlegają one stałej kontroli certyfikowanego behawiorysty i trenera psów .
Spotkania z psem stanowią dla naszych uczniów duże źródło radości, pozwalają na przełamywanie lęku, oporu przed dotykiem, przełamują bariery relacji oraz pozwalają tworzyć więzi.
Terapia taktylna.
Głównym założeniem terapii taktylnej jest wzmocnienie lub wytworzenie świadomości ciała oraz stymulacja receptorów skóry, poprzez stymulację zmysłu dotyku. Wrażenia dotykowe które docierają ze wszystkich obszarów skóry do mózgu, pobudzają wiele różnych jego obszarów i poziomów: od pnia mózgu, wzgórza poprzez układ limbiczny (odpowiedzialny za emocje), aż do płata ciemieniowego (czuciowej kory mózgu). Skóra jest bowiem najbardziej rozległym organem naszego ciała. Bogata jest w liczne receptory lekkiego i silnego dotyku, nacisku, ciepła, zimna, bólu oraz propriocepcji (wrażenie z mięśni, ścięgien i układu przedsionkowego, które sprawia, że mózg może zdecydować o ruchu oraz pozycji ciała i jego części w przestrzeni).
Terapia taktylna wpływa na dojrzałość niektórych funkcji psychicznych, a także zwiększa produkcję hormonu NCW (Nerwowego Czynnika Wzrostu) w mózgu, który podwyższa aktywność układu nerwowego. Niezaspokojenie potrzeby dotyku powoduje zmniejszenie stymulacji kory mózgowej, wzrost napięcia mięśniowego, impulsywność, poczucie izolacji, agresję. Obniżone funkcjonowanie sensoryczne, ruchowe i psychiczne u dzieci obecnie kojarzone jest ściśle z brakiem dotyku. Neurokinezjologiczna terapia taktylna proponuje techniki masażu i stymulacji skóry, które aktywizują rozwój funkcji mózgowych i układu nerwowego. Prawidłowo działający zmysł dotyku jest podstawowym warunkiem dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania mózgu i układu nerwowego, aktywności ruchowej, rozwoju sfery emocjonalnej oraz kształtowania się osobowości dziecka. Wieloletnia praktyka pokazuje, że systematyczne stosowanie techniki daje dobre wyniki w zakresie stymulacji i/lub normalizacji percepcji dotykowej, regulacji napięcia mięśniowego, integracji sensorycznej oraz świadomości kinestetycznej. Można powiedzieć, że metoda ta otwiera drogę do nowego uczenia się dziecka , które rozumiane jest jako rozwój ruchowy, emocjonalny, społeczny i poznawczy.
TERAPIA – EEG BIOFEEDBACK
EEG Biofeedback (znany również jako Neurobiofeedback) jest naukowo opracowaną metodą usprawniania funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego, poprzez wykorzystanie trwających przez całe życie możliwości plastycznych mózgu, polegających na zdolności tworzenia nowych połączeń synaptycznych i wygaszania połączeń już istniejących.
Przed rozpoczęciem sesji terapii wykonywane jest badanie diagnostyczne QEEG, które określa jakich fal mózgowych jest za dużo, a jakich za mało w poszczególnych obszarach mózgu. Trening EEG Biofeedback przypomina zabawę, dziecko autystyczne obserwuje grę lub animację komputerową, która odzwierciedla poziom fal mózgowych, odbierając zaś zwrotna informację o zmianach kontrolowanego parametru może nauczyć się w jaki sposób utrzymywać organizm w stanie fizjologicznej równowagi. Dobór odpowiedniej gry, opartej na przykład na ruchu, daje możliwość pracy z także z najmłodszymi dziećmi autystycznymi. Treningi EEG Biofeedback, które polegają na wygaszaniu niepożądanych częstotliwości fal i wzmacnianiu częstotliwości pożądanych mogą wpłynąć na poprawę koncentracji uwagi, zwiększenie umiejętności relaksacji i kontroli emocji.
Prowadzone są obecnie zarówno u dzieci zdrowych jak i w przypadku dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi m.in. zaburzeniami koncentracji uwagi, zaburzeniami procesów uczenia się, zaburzeniami nastroju.
Badania wskazują, że podejmowane systematycznie trening EEG Biofeedback okazały się skuteczną formą terapii dzieci autystycznych w obszarach: werbalnym, fizycznym i komunikacji społecznej. Badania naukowe wskazują również na poprawę mowy, równowagi, rozumienia i mimiki u dzieci z autyzmem. Trening EEG Biofeedback okazał się również pomocny w zmniejszaniu wrażliwości sensorycznej oraz w poprawie reagowania na zmiany w otoczeniu.
Trening Umiejętności Społecznych.
Trening umiejętności społecznych jest jednym z ważniejszych treningów życiowych dziecka czy osoby z autyzmem. Jest metodą terapii umożliwiającą osobom z autyzmem zmniejszenie deficytów w zakresie kompetencji społecznych i pozwalającą na skuteczniejsze radzenie sobie w życiu, także dorosłym. Owa terapia obejmuje: kompetencje społeczne i komunikacyjne, emocje, umiejętności poznawcze, poczucie tożsamości i własnej wartości, a także samoocenę. Mnogość działań: wyznaczanie długoterminowych celów treningu, przygotowanie poszczególnych ćwiczeń, reagowanie na konflikty w grupie, zwracanie uwagi na proces grupowy i na konkretne problemy poszczególnych osób, dbanie o bezpieczną atmosferę na zajęciach jest z jednej strony ogromnym wyzwaniem, z drugiej natomiast przynosi wielką satysfakcję. Podczas zajęć tą metodą dzieci i młodzież otrzymują wiele informacji zwrotnych dotyczących swojego zachowania. Uczą się, w jaki sposób ich zachowanie wpływa na reakcje innych ludzi. uświadamiają sobie potrzebę rozwijania własnych kompetencji społecznych. Dostają również dużo wsparcia zarówno od innych dzieci, jak i terapeutów.
Zajęcia Treningu Umiejętności Społecznych prowadzone są dwutorowo:
- zajęcia teoretyczne
- zajęcia praktyczne
Realizując dany blok tematyczny poszerzamy wiedze uczestników o umiejętności praktyczne, starając się by nabyte kompetencje były zgeneralizowane, na inne niż tylko przedszkole, miejsca i osoby. Stąd ten rodzaj terapii wzbogacony jest ofertą wielu wyjść , wycieczek, wizyt i spotkań.Zajęcia dnia codziennego. Rozwijanie samoobsługi.Organizowanie zajęć mających na celu usprawnianie bądź naukę funkcji samoobsługowych osób z autyzmem należy do jednych z głównych zadań podejmowanych w ramach codziennej terapii w przedszkolu. Celem tych oddziaływań jest wyposażenie osoby z autyzmem, w takie umiejętności i sprawności, aby jak najlepiej było przygotowane do realizacji zadań życia codziennego.
W szczególności należy dążyć do ukształtowania umiejętności samoobsługi w następujących dziedzinach:
- Opanowania czynności fizjologicznych z pomocą i bez pomocy,
- Pielęgnacji i higieny osobistej,
- Ubierania i rozbierania się ( stosownego do pogody, pór roku, okazji)
- Estetycznego spożywania posiłków,oraz prób przygotowania prostych posiłków
- Dodatkowych umiejętności np.: używania chusteczek do nosa, stosowania sztućców, używania form grzecznościowych,
• Organizacji czasu wolnego
Wymienione wyżej cele mogą być osiągnięte poprzez prowadzenie systematycznych oddziaływań uczących samoobsługi, dostosowanie ich do możliwości każdej z osób przy ścisłej współpracy z domem rodzinnym.
Kinezjologia Edukacyjna.
Kinezjologia edukacyjna ,,to nauka o ruchu” jak ją określił sam autor P. Dennison. Jest to praktyczny i dynamiczny system, który wykorzystuje proste ruchy ciała, żeby zintegrować funkcję mózgu. Nazywana jest także ,,gimnastyką mózgu”. Dzięki wykorzystaniu ćwiczeń, wszystkie części mózgu włączają się i współpracują, żeby poprawić każdą wybraną umiejętność. Jest to metoda poprawiająca efektywność uczenia się, komunikowania, kreatywności oraz wydajności pracy. Ćwiczenia pomagają opanować stres, zapewniają prawidłową korelację między umysłem i ciałem.
Metoda Dennisona to uczenie metodami aktywizującymi włączania naturalnych mechanizmów integracji umysłu i ciała poprzez specjalnie zorganizowane ruchy. Główne cele kinezjologii to: zrozumienie psychologicznych i fizjologicznych reakcji ludzkiego organizmu na krótkotrwały i bardzo intensywny wysiłek fizyczny; poznanie różnych form adaptacji organizmu ludzkiego na chroniczną lub długotrwałą aktywność fizyczna; zrozumienie mechaniki ruchu i opisanie jej cech; badanie procesów kontrolujących ruch i czynników wpływających na nabywanie zdolności motorycznych; oraz wyjaśnienie psychologicznych efektów fizycznej aktywności na ludzkie zachowanie. Bardzo ważnym czynnikiem w stosowaniu tej formy w pracy z osoba z autyzmem jest nauka relaksacji, rozładowania napięcia, radzenia sobie ze stresem.
Program słuchowy – Johansen
Twórcą Metoda Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansena jest dr KjeldJohansen – duński nauczyciel i psycholog, dyrektor Bałtyckiego Laboratorium Badań Nad Dysleksją.
Diagnoza w Indywidualnej Stymulacji Słuchu Johansena opiera się na badaniu audiometrii tonalnej oraz testach mowy utrudnionej, w tym teście dychotycznym – istotnych dla procesu uczenia się aspektów prawidłowego przetwarzania bodźców słuchowych.
Program terapeutyczny w formie indywidualnie filtrowanej muzyki instrumentalnej nagrywany jest na płyty CD. Muzyka w metodzie Johansena IAS jest specjalnie skomponowana, aby obejmować swoim zakresem różne częstotliwości potrzebne do stymulacji.
Dziecko otrzymuje płytę i słucha jej codziennie przez 10 minut przez słuchawki. Postępy terapii kontrolowane są co 8 do 10 tygodni; za każdym razem dziecko otrzymuje nową specjalnie dla niego przygotowaną płytę CD z programem terapeutycznym. Program stymulacji trwa 6-10 miesięcy.
Zaletą metody jest to, że odbywa się w przyjaznym, bezpiecznym, otoczeniu (domu lub przedszkolu) co jest istotne dla wielu dzieci np. z autyzmem. W trakcje stymulacji Johansena IAS nie ma konieczności rezygnowania z innych form terapii, jakimi objęte jest dziecko w tym samym czasie.
Stymulacja słuchowa wg dr KjeldaJohansena poprawia przetwarzanie bodźców słuchowych, co z kolei wpływa na zdolność utrzymywania uwagi i koncentracji na wypowiedziach ustnych, poprawia rozumienie mowy, ułatwia czytanie, komunikację, harmonizuje napięcie mięśniowe, które ma wpływ na postawę ciała, utrzymanie równowagi oraz koordynację ruchów. Poprawa funkcjonowania w życiu codziennym powoduje wzrost samooceny i motywacji dziecka.
TERAPIA HALLIWICK .
Koncepcja Halliwick jest sposobem uczenia wszystkich osób, ze zwróceniem szczególnej uwagi na osoby z trudnościami fizycznymi i/lub w uczeniu się,
uczestniczenia w zabawach w wodzie, niezależnego poruszania się w niej i pływania. Umożliwia ona osobom ze spectrum autyzmu obniżenie stanu pobudzenia, zrelaksowanie się, obniżenie napięcia mięśniowego. Usprawnia koordynację wzrokowo – ruchową, motorykę dużą, pomaga w rozwoju umiejętności z zakresu planowania motorycznego.
HIPOTERAPIA
Hipoterapia jest to ukierunkowane działanie terapeutyczne mające służyć poprawie funkcjonowania człowieka w sferach: fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i/lub społecznej, podczas którego, specjalnie przygotowany koń, stanowi integralną część procesu terapeutycznego. Realizowana jest przez wykwalifikowanego Hipoterapeutę zgodnie z zaleceniami lekarza kierującego na Hipoterapię i we współpracy z innymi specjalistami prowadzącymi danego pacjenta.
Sesje obejmują całokształt zdarzeń i przeżyć ujętych w doświadczenie własne podczas spotkania z koniem, zarówno „z ziemi”, jak i podczas jazdy czynnej. Czasem zajęcia odbywają się bez wsiadania na konia, będąc wyzwalaczem ważnych przemian w świecie przeżyć dziecka. Jest też tak, że z Hipoterapii korzystają głównie dzieci, choć wskazania kierowane są również do osób dorosłych. Zajęcia mogą być prowadzone indywidualnie lub grupowo (zespołowo), a ich forma, przebieg i efekty są wypadkową oczekiwań oraz zaangażowania wszystkich uczestników.