Zaburzenia mowy i komunikacji są jedną z bardziej charakterystycznych cech występujących u osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i dotyczących zarówno mowy biernej, jak
i czynnej. Rozwój mowy jest zależny od prawidłowego rozwoju fizycznego, psychicznego
i ruchowego oraz sprawności analizatorów słuchowych, wzrokowych i kinestetycznych. Nie należy tworzyć uniwersalnych planów terapii, ponieważ każde dziecko jest inne
i niepowtarzalne, ta zasada w szczególności odnosi się do dzieci z autyzmem, które wymagają innych form pracy i motywacji.
Dużą wagę w trakcie procesu rozwoju mowy i komunikacji przywiązujemy do motywacji dziecka. Dlatego dużo uwagi poświęcamy poznaniu dziecka, wypracowaniu pola wspólnej uwagi, szukaniu sposobów i technik ułatwiających nam rozwój mowy i komunikacji.
Korzystamy z metod alternatywnych, wśród których przewodnią stała się metoda PECS (Picture Exchange Communication System). Metoda promuje komunikację funkcjonalną
w różnorodnych sytuacjach społecznych. Sesja PECS rozpoczyna się od nauczenia dziecka podawania obrazka przedstawiającego pożądaną rzecz „partnerowi komunikacyjnemu”, który uznaje tę inicjację za prośbę. Metoda umożliwia skuteczną wymianę informacji od spontanicznego wyrażania próśb aż do rozwijania umiejętności budowania zdań. W bardziej zaawansowanych fazach naucza się odpowiadania na pytania i komentowania.
Założenia metody PECS bazują na zasadach stosowanej analizy zachowania. Zachowania komunikacyjne są systematycznie nauczane za pomocą stosowania procedur podpowiadania (i ich wycofywania) oraz strategii wzmacniania. W metodzie wyróżnia się 6 faz, nie są stosowane podpowiedzi słowne, które eliminują w znaczącym stopniu uzależnienie się od nich w toku nauczania.
PECS przeznaczony jest dla osób w każdym wieku posiadających rozmaite trudności komunikacyjne, poznawcze i fizyczne. Rozwijanie komunikacji poprzez PECS ma duży wpływ na rozwój niezależnej mowy czynnej oraz wykształcenie efektywnej komunikacji funkcjonalnej, która jest natychmiastowo użyteczna.
